De zang van de Bonte Vliegenvanger

De Bonte Vliegenvanger (Ficedula hypoleuca) dankt zijn naam omdat ze net als andere vliegenvangers, vliegjes vangen. Daarmee is het meteen duidelijk dat het insecteneters zijn. Vanaf een zitpost maken ze korte vluchten achter vliegende insecten aan, en vangen deze in volle vlucht.

De zang van de Bonte Vliegenvanger

De bonte vliegenvanger is een kleine zangvogel (± 13 centimeter, 9-15 gram) uit de familie van de vliegenvangers (Muscicapidae). Het is een van de vier soorten zwart-witte vliegenvangers die in het westers Palearctisch gebied voorkomt. De bonte vliegenvanger bouwt zijn nest meestal in holtes, bij voorkeur in eiken. Bij de bonte vliegenvanger is polygynie gebruikelijk, waarbij het mannetje niet in de onmiddellijke omgeving een tweede vrouwtje tracht te veroveren. Na de paringen gaat het mannetje terug naar het eerste vrouwtje en helpt met het voeden van de jongen.

De Bonte Vliegenvanger wordt vooral aangetroffen in half open loof- en gemengde bossen met een gevarieerde structuur. Het meest in het zuiden en oosten van Nederland. Ze eten insecten zoals vliegen, muggen, vlinders en libellen, maar ook oorwurmen en sprinkhanen. Vanaf een zitpost maken bonte vliegenvangers korte vluchten achter vliegende insecten aan, en vangen deze in volle vlucht.

Rond de eeuwwisseling werd het aantal broedparen van de bonte vliegenvanger berekend op ongeveer 14.000 tot 18.000 paren. Doordat ze veel gebruik maken van nestkasten, was dat een tamelijk betrouwbare indruk van de populatie. In de laatste tien jaar zit de soort weer in de lift en namen de aantallen toe.

Watervogels op de Kattesteertvijver

De Kattesteertvijver in het Belgische Retie maakt deel uit van het Provinciaal domein Prinsenpark. Het ligt aan de zuidrand van het natuurrecreatiepark. Er liggen in totaal vijf vijvers op op het park, waarvan drie aan de zuidelijke grensgebied van het park. De Kattesteertvijver is de bekendste, maar de vierkante vijver en de Kleine Hooibeekvijver zijn ook de moeite om het eens te bezoeken. Het karakter van de drie vijvers is totaal verschillend.

Tijdens de video opname gingen de hemelsluizen goed open.

Andere vijvers zijn de Gretryvijver en de Merpikdel. Zie plattegrond. Het Prinsenpark is een prachtig domein van 215 ha in de Antwerpse Kempen waar je je meteen zal thuis voelen. Het is een groene oase met bossen, weilanden en waterpartijen. De heidegebiedjes herinneren aan de tijd toen de boeren hier hun schapen lieten grazen. Het is een populaire park om te wandelen, joggen, fietsen en sightseeing. De die vijvers waar ik in dit artikel over schrijf en waar de foto's en video zijn gemaakt is een walhalla voor vogelaars.

Grote bonte specht verkent omgeving

De Grote bonte specht zit vast te broeden in de nestholte waar zij ook vorig jaar in broeden. De man brengt het vrouwtje bezoekt het vrouwtje vaak op het nest. Tijdens mijn verkenning kwam het mannetje dan ook regelmatig een kijkje nemen uit het nestgat.

In april en mei worden vier tot zeven crème-witte eieren gelegd, die in elf tot dertien dagen worden uitgebroed. De jongen worden drie tot vier weken door beide ouders gevoerd, alvorens ze uitvliegen. In de tweede helft van deze periode is dit nest eenvoudig te ontdekken, daar de jongen dichtbij het vlieggat continue om de ouders roepen.

De man van het Grote bonte spechten paar kwam regelmatig even voor het nestgat om de omgeving te verkennen.

Boomklever herstelt rand nestingang

De Boomklever neemt in het voorjaar vaak zijn intrek in een leegstaande nestholte van een specht. Om het vlieggat tot een veilige maat terug te brengen, metselt de boomklever een rand van klei en speeksel in het vlieggat. Tijdens het fotograferen van de boomklever kwam het vrouwtje even van het nest om die gemetselde rand te herstellen.

Het Boomklever vrouwtje herstelt de vlieggat rand van de nestingang

Het metselen van de doorgang van het vlieggat gebeurt voornamelijk door de man. Tijdens het broeden is de man full-time bezig om voedsel te zoeken voor zijn vouwtje en voor zichzelf. Tijdens zijn afwezigheid wordt het reparatiewerk aan het vlieggat wel eens door het vrouwtje gedaan, zoals in bovenstaande video te zien is.

De Roodborst en hun vier jongen

De vier jonge Roodborstjes zijn nu een week oud. Sinds De ouder roodborsten zijn de gehele dag druk in de weer om ze warm te houden en ze te voeden met vliegjes en wormpjes.

De jonge roodborstjes worden goed verzorgt door de ouders

De jongen zitten de komende 13-15 dagen nog op het nest. Als ze zijn uitgevlogen jongen worden ze nog 2-3 weken verzorgd. Het worden dus drukke tijden voor de roodborst.

De nestopnames zijn gemaakt met een Panasonic VX870 4K camera. De opnames buiten het nest zijn gemaakt met een Nikon D500 spiegelreflex, uitgerust met een 200-500 mm telelens.

UPDATE: De jonge roodborstjes zijn tweede Paasdag, 17 april uitgevlogen.

De jonge merels zijn uitgevlogen

Vanmiddag maakte ik nog wat opnames van de jonge merels in het nest. Ze waren met tijden weer flink aan aan het fladderen, de oefeningen om snel het nest te verlaten. Aan het einde van de dag vlogen ze dan ook uit. Met moeite, maar gelukkig kon ik een paar opname maken waarop te zien is dat ze buiten het nest nog bijgevoerd worden. Voor mij belangrijke beelden, omdat zonder deze beelden de film geen slot zou hebben.

De jonge mereltjes hebben laat in de middag het nest verlaten.

De jongen merels zitten 12 tot 15 dagen op het nest. Terug tellend zullen ze 23 maart uit het ei gekomen zijn, twee dagen na het begin van de lente. Nadat de merels zijn uitgevlogen, worden ze nog 2 tot 3 weken door het mannetje verzorgd, terwijl het vrouwtje alweer aan een nieuw broedsel begint.

Jonge merels en de kleine roodborst

Zelden van gehoor, laat staan gezien. Jonge merels in het nest die door een veel kleinere roodborst worden bijgevoerd. En dat terwijl de ouder merels zijn best in staat om zonder de hulp van de roodborst hun jongen groot te brengen.

De kleine roodborst lijkt de drang om te voeden niet te kunnen weerstaan, ook niet bij de jonge mereltjes

De roodborst komt op gezette tijden op het nest van de merels en staat de vliegjes die hij gevangen heeft af aan de al flink gegroeide jonge merels. Deze roodborst heeft op nog heen 10 meter afstand een eigen nest met vier jonge die inmiddels vier dagen oud zijn. Nu behoord de roodborst, net als de veel grotere merel tot de familie van de lijsters.