woensdag 27 december 2023

Slideshow: Hoogwater in de Groote Beerze

Nederland maakt natte tijden door. In de grote rivieren bereikten de waterstanden de hoogste in 13 jaar. Als de grote rivieren het water niet af kunnen voeren, ontstaat er een stremming in de doorstroom van water uit de kleinere rivieren en de beken. Geen wonder dat bij de aanhoudende regen het water in de sloten en beken buiten de oevers treedt. Zo ook in Netersel waar de Groote Beerze hermeandert is en langs de oevers het water de ruimte heeft gekregen om de graslanden en de broekbossen te bevloeien.


Slideshow: Hoogwater in de Groote Beerze

Het water op het wandelpad naar de voetgangersbrug staat zo hoog, dat de brug niet droog te bereiken is. Het water liep bijna over de rand van mijn laarzen, en daar was het nog niet op z'n diepst. De slideshow toont de omgeving van de Groote Beerze, tussen Netersel en Casteren. De Groote Beerze is de belangrijkste en grootste beek in de "Acht Zaligheden", een achttal dorpen binnen de Brabantse Kempengemeenten Reusel-De Mierden, Bergeijk, Bladel en Eersel.

De Groote Beerze is een beek in de Nederlandse provincie Noord-Brabant die ligt in het stroomgebied van waterschap De Dommel. Vanaf Hapert en Bladel tot de samenvoeging met de Kleine Beerze hoort de Groote Beerze tot het Natura 2000 gebied Kempenland-West, vooral wegens het voorkomen van de Drijvende waterweegbree. De Groote Beerze ontspringt in de gemeente Lommel, in het gebied Blekerheide. Vandaar stroomt ze als Aa of Goorloop in noordelijke richting, waar ze de Nederlandse grens overschrijdt in de gemeente Bergeijk, niet ver van de Stevensbergen. Ze loopt door Boswachterij De Kempen, raakt nog eenmaal de Belgische grens bij Grenspaal 197 en stroomt dan langs Bladel. Bij Hapert voegt het Dalemstroompje zich bij de beek die voortaan Groote Beerze gaat heten.

Ten zuiden van Casteren komt het Wagenbroeks Loopje in de beek uit, die vervolgens omgeven wordt door het natuurgebied Dal van de Groote Beerze, en hierna stroomt de beek langs de Neterselse Heide en de Landschotse Heide in de gemeente Oirschot via de Aardbossen.

De Neterselse Heide is nog nooit zo nat geweest

Door de aanhoudende regen van de laatste weken is de grond zo verzadigd dat alles wat er aan regen nog bij valt niet meer de grond in trekt. De plassen die daardoor onstaan stromen ook niet meteen weg omdat het nu overal zo nat is.


De Neterselse Heide is nog nooit zo nat geweest

Vernatting in het natuur- en landschapsbeheer is het doelbewust verhogen van de grondwaterstand in een gebied. Vaak hebben projecten waarbij vernatting wenselijk is, eerst de schade van verdroging ondervonden. Een witte Kerst zat er in 2023 weer niet in. 2023 was het regenachtigste jaar in Nederland sinds het begin van de metingen. Bij dertien weerstations is in 2023 gemiddeld al 1110 millimeter neerslag gevallen, zo meldt Weeronline. Ter vergelijking: het gemiddelde van de afgelopen decennia is 853 millimeter per jaar.

Niet alleen in de beekdalen, maar ook in de hoger gelegen gebieden staat het grondwater dicht onder het maaiveld en soms erop. De bodem is door de maandenlange regen verzadigd als een volgezogen spons. De grondwaterstand is overal veel hoger dan normaal. Waar we de laatste jaren juist heel droge jaren hadden, gaat 2023 het natste jaar in decennia worden. Regen die nu nog valt, zakt niet meer in de bodem, maar stroomt naar sloten en beken. Het is nu extra belangrijk dat het water daar goed kan wegstromen om uiteindelijk in de Maas terecht te komen.

Bij het KNMI meetstation Eindhoven viel in 40 jaar niet eerder zoveel regen in oktober, november en december als nu. De afgelopen jaren hadden we juist te maken met extreem lange droge periodes die soms kort onderbroken werden door ‘regenbommen’. Dan valt in korte tijd zeer veel regen, wat vaak zorgt voor grote wateroverlast. Nu valt er ook extreem veel neerslag, maar verspreid over een lange periode. Daardoor kan het regenwater veel beter vasthouden worden in het gebied. Zo zijn er op diverse plaatsen gronden afgegraven om het water te bergen, en zo de grondwatervoorraad weer aan te vullen voor droge periodes. En die droge periodes zullen er zeker weer gaan komen.

dinsdag 19 december 2023

Vrolijk Kerstfeest en een Gelukkig Nieuwjaar

Het is weer tijd voor een terugblik, nu het jaar 2023 ten einde loopt. Mijn mooiste filmproject van 2023 was het filmen van de natuurontwikkeling van een waterbergingsplas aan het Schotelven in Netersel, mijn geboorteplaats waar ik ook tot mijn 27e heb gewoond. Van de eerste video opnames van Nieuw vogel habitat op waterberging Schotelven tot aan de voltooiing duurde 2 maanden. Mijn mooiste filmprojecten van 2023 in deze video compilatie.


Vrolijk Kerstfeest en een Gelukkig Nieuwjaar - Merry Christmas and a happy New Year

Ook dank voor jullie lieve reacties. Verder dank aan de organisaties, landeigenaren, natuurorganisaties en uitvoeringsinstanties. Mijn speciale dank gaat uit naar; Brabants Landschap, Waterschap de Dommel, Landgoed De Utrecht (ASR Utrecht), Landgoed Wellenseind en particuliere tuineigenaren.
.................. Tot 2024 ..................


Merry Christmas and a happy New Year

It's time for a look back again, as the year 2023 comes to an end. My most beautiful film project of 2023 was filming the natural development of a water storage lake at the Schotelven in Netersel, my birthplace where I also lived until I was 27. It took 2 months from the first video recordings of the New bird habitat at the Schotelven water storage facility to its completion. You will see images from that project in this video compilation.

Thank you also for your kind comments. Furthermore, thanks to the organizations, landowners, nature organizations and implementing agencies. My special thanks go to; Brabants Landschap, Waterschap de Dommel, Landgoed De Utrecht (ASR Utrecht), Landgoed Wellenseind and private garden owners.
.................. I'll see you next year ..................

zaterdag 16 december 2023

Fijne Feestdagen en een Gelukkig en gezond 2024

Fijne Feestdagen en een Gelukkig en gezond 2024. Een terugblik of samenvatten van het jaar 2023 is wat we vaak doen als het jaar ten einde loopt. Over 15 dagen is het al weer oudejaarsavond. Mijn mooiste filmproject van 2023 was het filmen van de natuurontwikkeling van een waterbergingsplas aan het Schotelven in Netersel, mijn geboorteplaats waar ik ook tot mijn 27e heb gewoond. Van de eerste video opnames van Nieuw vogel habitat op waterberging Schotelven tot aan de voltooiing duurde 2 maanden.


Fijne Feestdagen en een Gelukkig en gezond 2024

Ruim een jaar geleden onderging ik een heupoperatie, waarbij de heupkom werd vervangen. De revalidatie duurde langer dan verwacht. Dat komt mede door een versleten onderrug. Maar inmiddels gaat het weer goed en heb ik nog nauwelijks klachten. Als ik kan zit ik elke dag op de fiets en verken zo de natuur, op zoek naar bijzondere plekken om te fotograferen, maar in het bijzonder ook om te filmen. De verkenningen gaan over zand en fietspaden, vaak niet interessant genoeg om te fotograferen of te filmen. De foto's die dan maakt zijn voornamelijk voor Twitter of waarneming.nl. Een enkele keer kom ik wat tegen waarvoor ik een oudere videocamera uit mijn fietstas haal en wat beelden maak, waar ik misschien later de kans niet meer voor krijg. Veelal heb ik mijn Panasonic 4K videocamera in de fietstas en een kleine en lichtgewicht statief op de bagagedrager bij me.

Helaas gaat het met de natuur steeds slechter. De insecten nemen in aantal en soorten verder af, wat je ook terugziet in de vogelpopulatie. Zo bouwde ik in oktober 2016 bij onze schuur in Netersel een fotohut, waar ik in 3 jaar tijd 34 verschillende vogels spotten en fotografeerde, waaronder de; Appelvink, Boomklever, Goudhaantje, Groene specht, Groenling, Grote bonte specht, Heggenmus, Houtduif, Huismus, Keep, Koolmees, Koperwiek, Kramsvogel, Kruisbek, Kuifmees, Merel, Pestvogel, Pimpelmees, Staartmees, Ringmus, Roodborst, Vink, Vlaamse gaai, Vuurgoudhaantje, Winterkoning, Witte kwikstaart, Zanglijster, Zwarte mees en Zwartkop.

Het aantal vogels dat nu nog bij de fotohut te spotten val is er afgenomen. Vooral het soorten aantal is drastisch minder geworden. Nu zie je daar nog de Kool- en Pimpelmees, Heggenmus, Houtduif, Huismus, Merel, Roodborst, Vink, Vlaamse gaai, Winterkoning, Zanglijster en de Zwartkop. Een enkele keer een boomklever en de Groene specht. De Keep, Koperwiek, Kramsvogel, Kruisbek, Kuifmees, Pestvogel, Staartmees, Ringmus, Vuurgoudhaantje, Witte kwikstaart en Zwarte mees heb ik al een paar jaren niet meer gespot bij de fotohut. Ook in de vennen, bossen en op de heide zijn de aantallen afgenomen. Dat is ook waar Sovon en Vogelbescherming Nederland over schrijven. Enerzijds speelt de verdroging daar een rol in, maar ook het veelvuldig gebruik van pesticiden in de land- en tuinbouw. De waterschappen werken hard om de verdroging aan te pakken. Zo zijn er al veel beekherstelwerkzaamheden uitgevoerd, waarbij de beekjes verondiept werden en de beekloop weer de oorspronkelijke meandering terug kregen.

Gronden - voornamelijk grasland - die aan natuurgebieden grenzen zijn aangekocht waar de vruchtbaren toplaag af werd geschraapt. De oude onderlaag bevat nog veel zaden van planten die daar voor de ruilverkaveling van einde jaren 60 en begin jaren 70 groeiden. Doordat de grond nu veel armer is aan meststoffen krijgen planten die goed op arme grond gedijen weer een kans. Een kruidenrijke plantenweide met veel kruidenplanten geven weer nectar en stuifmeel voor insecten. Dat is goed voor de bestuiving en de voedsel beschikbaarheid voor broedvogels die hun jonge kuikentjes daar mee kunnen voeden. Het kan niemand ontgaan zijn dat het de laatste anderhalve tot twee maanden erg nat is geworden. Het heeft dan ook veel geregend. Het regenwater worde zo lang mogelijk vast gehouden om de grondwater voorraad aan te vullen. In de zomermaanden - als het bijna niet regent - is er dan weer vocht in de bodem voor de kiemende planten en de landbouw. Ook de drankindustrie gebruikt veel grondwater voor frisdrank en bier. Maar ook koelwater voor industriële doeleinde wordt opgepompt.

De eerste tekenen van natuurherstel zijn al merkbaar. Maar laten we de aandacht niet verslappen met het oog op het terugdringen van de droogte. Als we ook nog het gebruik van pesticide gebruik terug kunnen dringen, gaan we echt de goede richting in.

Fijne feestdagen en blijf gezond. Geniet van de natuur, bijf op de opengestelde paden en houdt de honden aan de lijn.

vrijdag 15 december 2023

Abonneer op mijn YouTube kanaal

Bezoek mijn YouTube kanaal en abonneer. Vergeet niet het belletje aan te zetten zodat u een melding krijgt als een nieuwe video is toegevoegd aan mijn kanaal, zodat u niets mist. Ruim 705 abonnees gingen u voor. Met 265 natuurvideo's sinds 26 dec 2014. youtube.com/JozefvanderHeijden.


Op mijn YouTube kanaal vind je voornamelijk natuurfilms, vooral vogel gerelateerde video's. Maar ook libellen en andere insecten en natuurontwikkelingen. Vergunninghouder voor diverse natuurreservaten in de Brabantse Kempen, Zuid Nederland. Het filmen van de "Herinrichting Beekdal Groote Beerze" was en project dat mij bizonder aansprak, omdat het in het gebied ligt waar ik mij jeugd doorbracht.

On my YouTube channel you will mainly find nature films, especially bird related videos. But also dragonflies and other insects and nature developments. Permit holder for various nature reserves in the Brabantse Kempen, South of the Netherlands. Filming the "Refurbishment of Beekdal Groote Beerze" was a project that particularly appealed to me, because it is located in the area where I spent my childhood.

woensdag 13 december 2023

De Zwarte zwaan neemt een uitgebreid bad

Vanmorgen was de Zwarte zwaan op Landgoed De Utrecht op het grondgebied van Esbeek zijn (of haar) verenkleed aan het schoonmaken. Ik had deze exotische zwaan als eerder gezien deze winter. Ze verblijven hier veel, vooral in de winter. In mijn fietstas bevindt zich altijd een oude videocamera. De videokwaliteit is niet meer wat het was, maar de beelden zijn nog redelijk goed, vooral bij goede lichtomstandigheden. Helaas waren die omstandigheden vanmorgen niet bijzonder goed.


De Zwarte zwaan neemt een uitgebreid bad

Deze soort komt van nature voor in Australië, Tasmanië en Nieuw-Zeeland. Hij leeft in zoet- en brakwatergebieden. Een expeditie onder leiding van Willem de Vlamingh ontdekte in 1696 als eerste Europeaan deze zwarte zwanen aan de Zwanenrivier bij het hedendaagse Perth. Tot dan toe stonden zwarte zwanen in Europa bekend als voorbeeld van iets wat niet bestond, de ontdekking kreeg daarom spreekwoordelijke betekenis.

Man en vrouw zijn bijna identiek: geheel zwart met witte slagpenuiteinden, grijs-zwarte poten, rode snavel met voorop een witte dwarsstreep en felrode ogen. Het vrouwtje is vaak wel iets kleiner met een kortere, dunnere hals, lichtere rode ogen, lichtere rood gekleurde snavel en minder sterk opgekrulde rugveren. Hoewel deze zwaan niet werd vergezeld door een tweede Zwarte zwaan, denk ik dat dit een man is. Zwarte zwanen wordt 110 tot 140 centimeter lang en tot zes kilogram zwaar. De geslachten zijn qua uiterlijke kenmerken gelijk.

De zwarte zwanen vormen rond hun tweede levensjaar een koppel voor het leven. De kuikens worden door de ouders samen opgevoed. De zwarte zwaan is niet honkvast. Bij zwerftochten kan hij afstanden van honderden kilometers overbruggen en zorgt zo ook zelf voor zijn verspreiding. Kenmerkend is de klagende, trompetterende roep bij hun nachtelijke vluchten. Zijn voedsel bestaat uit grassen en waterplanten.