Vogelkijkhut aan de Snepkensvijver - Lichtaart

In 2004 hebben vrijwilligers van Natuurpunt Nete & Aa aan de Snepkensvijver op grondgebied van Lichtaart-Kasterlee een prachtige vogelkijkhut gebouwd en is vanaf mei van dat jaar geopend. Hoewel de kijkhut mooi is aangelegd en zeer goed bereikbaar is, is een kleine kanttekening toch op zijn plaats. De ligging is met het oog op de stand van de zon ongelukkig gekozen, vooral voor natuurfotografen. Met de zon recht voor de lens zullen de foto's nooit zo mooi worden als met de zon in de rug. (De heren in de video zijn akkoord om gefilmd te worden)

Vogelkijkhut aan de Snepkensvijver - Lichtaart-Kasterlee

In Snepkensvijver-Heiberg langs de Herentalsesteenweg van Lichtaart en Lichtaartseweg van Herentals gaan moeras, heide en bos hand in hand. De bodemomstandigheden zorgen voor een typische vegetatie zoals veenmos, dophei, kleine zonnedauw, veenbes en veenpluis. Ook de geurige gagel komt massaal voor. Op de drogere stukken is de struikhei alom tegenwoordig. Ontdek hier zeldzame plantensoorten en kom helemaal tot rust.

De Snepkensvijver is een nat, moerassig gebied. Dat komt door zijn ligging naast de Kempense heuvelrug, de landduin tussen Herentals en Retie. In de laagte naast de heuvelrug blijft het water lange tijd staan en vormt zo een ven met een grote moerassige strook. Heiberg is een verzameling kleinere natuurgebieden. Onder meer de eigenlijke Heiberg, de Gemeentehei en het Lavendelven horen tot dit project. Heiberg maakt deel uit van een groot, vrij aaneensluitend complex van dennenbossen op voormalige heides en schraalgraslanden. Hier groeit vooral de Corsicaanse den. Op enkele plaatsen komt nog struikhei voor. Op vochtigere delen groeit dophei, kruipbrem en stekelbrem.

In Snepkensvijver-Heiberg vind je het Lavendelven. Dit stukje zeldzame natuur is een ringven: in het midden een kring trilveen met daarrond een ring van water. Trilveen lijkt op een gewoon stuk land maar in werkelijkheid drijft het op het water. Op het Lavendelven groeien enkele zeer zeldzame planten, waardoor dit enorm waardevol is.

Dieren en planten
Grotere waterpartijen als de Snepkensvijver en Heiberg hebben een ongelooflijke aantrekkingskracht op talloze watervogels. De kleurrijke wintertaling komt het meest voor. Al vroeg in het voorjaar hoor je zijn fluitende roep uit de struiken. Andere typische broedvogels zijn de tafel- en kuifeend en dodaars. Dit zijn duikeendjes die het goed kunnen vinden in het heldere water waar ze op het zicht jagen.

Uitkijktoren Einderheide - Riethoven

De Uitkijktoren Einderheid aan het Aartsepad nabij Riethoven is sinds vrijdag 28 juni geopend en gratis toegankelijk. Vanaf de top op 26 meter hoogte kan dan het hele gebied van Riethoven tot Dommelen en de nieuwe Westparallel van de N69 worden overzien. De toren biedt niet alleen een mooi uitzicht vanaf het platform, maar ook op weg naar boven kun je genieten van het betoverende boslandschap. Eind januari 2024 werd begonnen met de bouw van de uitkijktoren aan het Aartsepad in de Einderheide van Riethoven.

Uitkijktoren Einderheide - Riethoven

De houten toren met wenteltrap, die te vinden is in het bosgebied Einderheide, leidt bezoekers naar een adembenemend overzichtsplatform op 26 meter hoogte. Vanuit hier kan men uitkijken over de wijde omgeving. De toren biedt niet alleen een geweldig uitzicht vanaf het platform, maar ook op weg naar boven kun je genieten van het betoverende boslandschap. Bovenop de toren komt een camera, zodat ook degenen die de toren niet kunnen beklimmen toch kunnen genieten van het uitzicht. En dat is nog niet alles. Ook zal de toren op korte termijn bewoond gaan worden door onze gevleugelde vrienden – de vleermuizen. Zo dient de kelder van de toren, met daarin speciale kasten, als veilige verblijfsplaats voor verschillende vleermuissoorten in het gebied. Dit met het oog op het behoud en bescherming van onze lokale biodiversiteit.

Eind 2021 werd de N69, de nieuwe verbindingsweg tussen Valkenswaard en Veldhoven in gebruik genomen. De nieuwe verbinding heeft als belangrijkste doel de veiligheid en leefbaarheid van het totale gebied en omliggende dorpen te verbeteren en is onderdeel van de gebiedsontwikkeling Grenscorridor N69. Dankzij allerlei maatregelen en projecten heeft de gemeente Bergeijk samen met de provincie Noord-Brabant en andere partners in het gebied ervoor gezorgd dat we veel meer dingen hebben kunnen realiseren dan de weg alleen.

Er is daarbij oog geweest voor inwoners, bedrijven, landbouw, landschap, natuur, water en recreatie. Zo hebben we de afgelopen jaren onder andere diverse recreatieve wandel- en fietspaden aangelegd, sluipverkeer werende maatregelen genomen, Ruiternetwerk ‘Paardrijden in de Kempen’ ontwikkeld, de Diepveldenweg en nu dus ook de uitkijktoren Einderheide in Riethoven gerealiseerd. Die laatste is het sluitstuk in een reeks gebiedsiconen rondom de provinciale weg N69. Met de komt van de toren ronden we in Bergeijk het totale project gebiedsontwikkeling Grenscorridor N69 af.

Kijkhut 'de Vogelaar' op ‘t Goorken - Arendonk

Het moerasgebied ‘t Goorken in het Belgische Arendonk is een groene diamant aan de Kempense kroon en ligt in de vallei van de rivier Wamp. In dit moerassig gebied zie je laagveen, heide, rietlanden, open water en wilgen- en gagelstruiken. Het bruist er van leven! Het Goorken is de ideale plek om van de rust te genieten als wandelaar en om vogels te spotten.

Vogelkijkhut 'de Vogelaar' op ‘t Goorken - Arendonk

Door het rechttrekken van de beekje de Wamp daalde het waterpeil waardoor het moerassige Goorken verlandde. Door kappingen ontstonden open waterpartijen en de oevers werden geplagd. Vandaag groeien er massa’s zonnedauw en zowel struikheide als dopheide steekt de kop op.

Het samenspel tussen zuur, Kempens grondwater en kalkrijk kanaalwater geeft het Goorken een uitzonderlijk hoge natuurwaarde. Grondwater, met voedselrijk water van de Maas, verrijkt de van nature ijzerrijke en voedselarme Kempense bodem. Deze plaatsen verruigen met planten als riet, harig wilgeroosje en koninginnekruid. Op de overgangen tussen het voedselarme en voedselrijke water ontstond trilveen met draadzegge en kleine egelskop.

Dieren zoals de groene kikker, de bandheidelibel, de alpenwatersalamander, de grote modderkruiper (een langgerekte spoelvormige vis), de Meerkoet, Dodaars, de blauwborst en de zeldzame waterspitsmuis voelen zich hier in hun nopjes. Met wat geluk zie je het heideblauwtje rondfladderen. Deze zeldzame vlinder komt in Vlaanderen enkel in de Kempen voor en heeft vochtige tot droge heide nodig om haar eitjes op af te zetten. Gallowayrunderen en paarden zorgen voor een natuurlijke begrazing van het Goorken.

Vogelkijkhut aan het Zwart Water - Lichtaart

Vanuit de vogelkijkhut aan de Lavendelweg nabij het Belgische Lichtaart (gemeente Kasterlee) kun je veel watervogels observeren. De oevers van het Zwart Water zijn niet toegankelijk vanwege de kwetsbaarheid van het gebied. Een wandelroutenetwerk zorgt ervoor dat je in de omliggende bossen wel goed kunt wandelen.

Vogelkijkhut aan het Zwart Water - Lichtaart

Het water oefent een sterke aantrekkingskracht uit op watervogels. Vooral in de herfst en winter verzamelen er honderden eenden. In het vroege voorjaar zetten amfibieën als gewone pad, bruine kikker, heikikker, groene kikker en alpenwatersalamander hun eitjes af in het ondiepe water. Als het volop lente is zijn fuut en dodaars present en zweven verschillende libellen boven het water met het risico achtervolgd te worden door een boomvalk.

Het Zwart Water bestaat uit een ven met aan de rand bos, gagelstruweel, wilgenbroek en schraalgrasland. Midden op het water is een drijftil waarvan vogels graag gebruik maken om uit te rusten en hun nest te bouwen.

Lang geleden was het Zwart Water en omgeving een open duinenlandschap waar de wind vrij spel had. Zand werd weggeblazen tot op een harde laag in de ondergrond, waarna het zich daar omheen verzamelde tot duinenruggen. De harde laag liet geen water door en gaf zo het ontstaan van een ven. Hierin ontwikkelde zich veen, beter gekend als turf, dat het water een donkere kleur gaf. Vandaar de benaming 'Zwart Water'.

Vogelkijkhutten Natuurgebied Eksterheide - Beerse

In dit uitgestrekt natuurgebied Eksterheide (200 hectare) kan je vanuit drie verschillende kijkhutten watervogels, reeën en andere dieren bewonderen. Daarnaast zijn er ook (andere) gevleugelde vrienden zoals havik, zwarte specht en het bont dikkopje (dagvlinder) aanwezig in het gebied. De ecologische waarde van de Eksterheide zal de komende jaren nog verhogen door gerichte ingrepen.

Vogelkijkhutten Natuurgebied Eksterheide - Beerse

De Eksterheide is een uitgestrekt natuurgebied van 200 hectare aan de rand van de gemeente Beerse. Het gebied is in volle ontwikkeling: in 2009 werd het vroegere centraal gelegen private vliegveld afgebroken en werd het oorspronkelijke landschap (heide en landduinen) hersteld. De voorbije jaren werd er verder gewerkt aan het herstel van een halfopen heidelandschap, met naast natte en droge heide ook open landduinen, ondiepe vennen en heischrale graslanden. Bij dit historische landschap horen ook historische beheerders: een kudde Kempische heideschapen helpt ons dit heidelandschap in goede conditie te houden.

Rondom dit heidelandschap ligt een gordel van eiken-berkenbossen en dennenbossen, aangevuld met recente aanplantingen van jong loofhout. Die dennenbossen, aangelegd als houtplantages, vormen we nu door gerichte kappingen geleidelijk om tot een gevarieerd gemengd bos, waar veel dieren en planten zich thuis in voelen. Veel diersoorten, zoals veldkrekel, boomleeuwerik, nachtzwaluw, rugstreeppad en veenmol, reageren erg positief op de veranderingen in het natuurreservaat, en namen recent flink in aantal toe.