woensdag 27 december 2023

De Neterselse Heide is nog nooit zo nat geweest

Door de aanhoudende regen van de laatste weken is de grond zo verzadigd dat alles wat er aan regen nog bij valt niet meer de grond in trekt. De plassen die daardoor onstaan stromen ook niet meteen weg omdat het nu overal zo nat is.


De Neterselse Heide is nog nooit zo nat geweest

Vernatting in het natuur- en landschapsbeheer is het doelbewust verhogen van de grondwaterstand in een gebied. Vaak hebben projecten waarbij vernatting wenselijk is, eerst de schade van verdroging ondervonden. Een witte Kerst zat er in 2023 weer niet in. 2023 was het regenachtigste jaar in Nederland sinds het begin van de metingen. Bij dertien weerstations is in 2023 gemiddeld al 1110 millimeter neerslag gevallen, zo meldt Weeronline. Ter vergelijking: het gemiddelde van de afgelopen decennia is 853 millimeter per jaar.

Niet alleen in de beekdalen, maar ook in de hoger gelegen gebieden staat het grondwater dicht onder het maaiveld en soms erop. De bodem is door de maandenlange regen verzadigd als een volgezogen spons. De grondwaterstand is overal veel hoger dan normaal. Waar we de laatste jaren juist heel droge jaren hadden, gaat 2023 het natste jaar in decennia worden. Regen die nu nog valt, zakt niet meer in de bodem, maar stroomt naar sloten en beken. Het is nu extra belangrijk dat het water daar goed kan wegstromen om uiteindelijk in de Maas terecht te komen.

Bij het KNMI meetstation Eindhoven viel in 40 jaar niet eerder zoveel regen in oktober, november en december als nu. De afgelopen jaren hadden we juist te maken met extreem lange droge periodes die soms kort onderbroken werden door ‘regenbommen’. Dan valt in korte tijd zeer veel regen, wat vaak zorgt voor grote wateroverlast. Nu valt er ook extreem veel neerslag, maar verspreid over een lange periode. Daardoor kan het regenwater veel beter vasthouden worden in het gebied. Zo zijn er op diverse plaatsen gronden afgegraven om het water te bergen, en zo de grondwatervoorraad weer aan te vullen voor droge periodes. En die droge periodes zullen er zeker weer gaan komen.