Middelste bonte specht hakt nestholte in wilg

Gisteren ontdekte ik een Middelste bonte specht die een nestholte aan het uithakken was in een wilg, zo'n 9 à 10 meter boven de grond. De snavel van de Middelste bonte specht is korter als die van de Grote Bonte Specht en heeft opvallende ronde kop met geheel rode kruin. Deze is te verwarren met jonge Grote Bonte spechten, die ook ene geheel rode krui hebben. De anaal streek is roze van kleur. Vanmorgen ging ik terug en filmde en fotografeerde ik deze prachtige specht met een professionele camera.

Nadat de Middelste bonte specht is aan komen vliegen kruipt hij naar de holte, waar het hakken weer begint.

Maar hoe kan het dat de specht geen hoofdpijn krijgt van het hakken?
De specht is daar speciaal op gebouwd. Met zeer hoge snelheid hakt een specht zijn snavel in op het hout, waarbij zijn kop abrupt tot stilstand komt. Tijdens het kloppen ondervindt zijn hoofd zo een vertraging tot wel 1200 G (1200 keer het gewicht van zijn lichaamsdeel). Wij zouden dat niet overleven maar de specht wel. De vertraging van de spechtenkop is vele malen sterker dan die van een frontale autobotsing.

De onderzoekers So Sang-Hee Yoon en Sungmin Park van de Berkeley Universiteit in Californië wilden graag weten hoe het komt dat de specht geen hoofdpijn krijgt van die enorme klappen. Daarom besloten ze een spechtenkop te bekijken in een CT scanner die een driedimensionaal beeld van de kop maakt. De onderzoekers ontdekten vier belangrijke onderdelen in de spechtenkop die de klappen kunnen opvangen.

• 1. De snavel is zeer sterk maar elastisch.
• 2. Tussen de snavel en de hersenen van de specht zit een laag poreus bot. Deze koraalachtige laag absorbeert lage-frequentie-trillingen, waardoor deze niet doordringen tot de hersenen.
• 3. Onder aan de tong van de specht zit een elastische ondersteuning, die doorloopt over de hele schedel. Dit tongbeen verdeelt de klap gelijkmatig over de hele schedel.
• 4. Tussen de schedel en de hersenen zit een zeer dunne laag hersenvocht, waardoor er minder trillingen worden doorgegeven van de schedel naar de hersenen.

Deze vier verschillende mechanismen zorgen er samen voor dat de hersenen van de specht goed beschermd zijn tegen het kloppen. En dat de spechten koppijnloos door het leven gaan.